Układ pokarmowy i zdrowie metaboliczne - co ,,mówi” skóra?

Nie wszyscy zdają sobie z tego sprawę, ale problemy skórne mogą mieć swoje źródło głębiej niż myślimy. Bywają one symptomem wielu chorób układu pokarmowego lub pogorszenia zdrowia metabolicznego, co przybliżymy w tym materiale.

Zespół nieszczelnego jelita i dysbioza

Do wystąpienia zespołu nieszczelnego jelita przyczynia się głównie brak równowagi mikrobioty jelitowej. Gdy do krwioobiegu przedostają się toksyny bakteryjne i inne antygeny, uruchamia to szereg procesów zapalnych, umiejscowionych m.in. w skórze. Chorobami skóry szczególnie powiązanymi z zaburzonym mikrobiomem jelitowym są atopowe zapalenie skóry (AZS), łuszczyca oraz trądzik różowaty.

Czy wiesz, że...?

W patogenezie łuszczycy dużą rolę przypisuje się podwyższonej liczbie komórek Th17, które wytwarzają wiele cytokin prozapalnych. Badania na myszach sugerują, że określony typ mikrobioty jelitowej może zwiększać odpowiedź immunologiczną wspomnianych komórek Th17. W badaniu kohortowym na 957 niemowlętach wykazano, że kolonizacja jelit przez patogenne E. coli i/lub C. difficile poprzedzała rozwój atopii. Badacze odkryli, że istnieje korelacja między trądzikiem różowatym a przerostem bakteryjnym jelita cienkiego (SIBO).

W badaniu pacjentów z trądzikiem różowatym przydzielono losowo dwie grupy: grupę placebo i grupę leczoną doustnie ryfaksyminą (antybiotyk stosowany w leczeniu zakażeń jelitowych). U osób, u których z trądzikiem współistniało również SIBO, wykazano ustąpienie objawów skórnych na 9 miesięcy. Co ciekawe, pacjenci z trądzikiem różowatym, u których wynik testu na SIBO był ujemny, nie zareagowali na ryfaksyminę. Autorzy tego badania twierdzą, że SIBO zwiększa przepuszczalność jelit, co prowadzi do ogólnoustrojowego krążenia ubocznych produktów bakteryjnych jelita grubego i cytokin prozapalnych.

Świąd skóry w chorobach wątroby o podłożu cholestatycznym

Nie każdy zdaje sobie z tego sprawę, ale niedermatologiczną przyczyną świądu skóry bywają choroby wątroby związane z zaburzeniami produkcji i wydzielania żółci do dwunastnicy. Nie odnotowano korelacji pomiędzy nasileniem świądu a zaawansowaniem degeneracji komórek wątroby. Może on pojawić się na wczesnym etapie choroby, nawet na długo przed jej rozpoznaniem.

Czy wiesz, że...?

Początkowo za swędzenie skóry obarczano winą zwiększony poziom kwasów żółciowych w surowicy krwi. Ta hipoteza okazała się jednak nie do końca słuszna, co potwierdziła m.in. obserwacja, że świąd skóry nie pojawia się w ostrej niewydolności wątroby, mimo że stężenie kwasów żółciowych jest zwiększone.

Co wiadomo do tej pory na temat patogenezy tego zagadkowego objawu?

• Nie zidentyfikowano jednego czynnika świądotwórczego, jednak podejrzewa się, że taka substancja jest wytwarzana w chorej wątrobie.
• Zidentyfikowano natomiast receptor TGR5 w skórze, który może być aktywowany między innymi przez kwasy żółciowe. Istnieje hipoteza, że ważną rolę w patogenezie odgrywa pobudzenie układów opioidowego i serotoninergicznego u chorych.
• Nasilenie świądu u chorych koreluje ze zwiększonym poziomem kwasu lizofosfatydylowego (fosfolipidu budującego błony komórkowe) oraz aktywnością szlaku autotaksyny.

Objawy skórne zaburzeń metabolicznych

Włókniaki to łagodne, nowotworowe zmiany skórne. Mimo że występują również u zdrowych metabolicznie osób, badania wskazują, że można je znacznie częściej zaobserwować u osób z insulinoopornością, dyslipidemią i otyłością. Mają postać małych, miękkich, wystających guzków, pojawiających się zwykle na szyi, powiekach i w okolicy pachwin. Są w kolorze skóry lub nieznacznie od niej ciemniejsze. Nadmiar insuliny jest stymulatorem proliferacji keratynocytów i fibroblastów skóry, co manifestuje się właśnie zmianami o charakterze rogowacenia ciemnego. Z tego powodu jest to jeden z markerów klinicznych insulinooporności. Rogowacenie ciemne objawia się szarobrązowym zabarwieniem, szorstkością i zgrubieniem skóry, najczęściej na łokciach i kolanach. Za pojawieniem się kępek żółtych, nazywanych także po prostu żółtakami, stoją zaburzenia lipidowe, powiązane również z zespołem metabolicznym. Można powiedzieć, że są to po prostu złogi cholesterolu odłożone w skórze. Kępki żółte występują przede wszystkim na powiekach, są często traktowane jedynie jako defekt kosmetyczny – można je usuwać poprzez zabiegi chirurgiczne bądź laserowe. Stanowią one jednak przede wszystkim ostrzeżenie o nieprawidłowym profilu lipidowym, co może doprowadzić do miażdżycy i chorób serca.

Osobom, które poszukują skutecznej prewencji zaburzeń żołądkowo jelitowych, warto przypomnieć o sprawdzonym i polecanym przez specjalistów wyrobie medycznym, jakim jest Silicolgel. Stosowany godzinę przed spożyciem posiłku chroni przed niepożądanymi reakcjami układu pokarmowego na drażniące cząsteczki, takimi jak zgaga, dyskomfort jelitowy, wzdęcia czy biegunka. Więcej szczegółów na temat działania silicolgelu znajdziesz na: www.silicol.pl.